اسناد حمایت تسلیحاتی و نظامی اوکراین از باکو در جنگ اول و دوم آرتساخ
نویسنده: ژیلبرت آقاجانیان
اسناد بسیاری وجود دارد که نشان می دهد اوکراین انواع تسلیحات پیشرفته را به ولایت باکو تحویل داده تا علیه رزمندگان و غیرنظامیان آرتساخ استفاده شود. اوکراین نه تنها در جنگ دوم در جنگ اول نیز جنگجویانش را به باکو فرستاد تا در کنار نیروهای باکویی علیه ارمنیان بجنگند.
«نورات دِر-گریگوریانس»رئیس سابق ستاد کل نیروهای مسلح ارمنستان،بنیانگذار ارتش جمهوری آرتساخ، ژنرال بازنشسته نیروهای مسلح اتحاد جماهیر شوروی، کهنه سرباز جنگ در افغانستان در مصاحبه با خبرگزاری اوراسیا دیلی روسیه می گوید:
«در سال ۱۹۹۱، آذربایجان که استقلال خود را اعلام کرد، استقرار ارتش خود را بر اساس یگان های باقی مانده از ارتش ترکیبی ۴ منطقه نظامی ماوراء قفقاز آغاز کرد و سپس اولین تجاوز را به آرتساخ انجام داد. حتی در آن زمان مزدوران خارجی در ارتش باکو می جنگیدند که بیشتر آنها از شبه نظامیان گروه های تروریستی بودند. علاوه بر مبارزان چچنی،مجاهدان افغان،گرگ های خاکستری، سربازان اوکراینی نیز که در ارتش شوروی خدمت می کردند از سوی مجمع ملی اوکراین که در سال ۱۹۹۰ تشکیل شده بود و هدف آن به اصطلاح دفاع از مردم اوکراین بود در جنگ علیه آرتساخ شرکت کردند. در طول جنگ اول آرتساخ، اوکراینی ها به عنوان خلبان و توپخانه در ارتش باکو خدمت می کردند؛ بسیاری از این تروریست ها تا به امروز زنده مانده اند و اکنون در جنگ اخیر اوکراین و روسیه رهبری ارتش اوکراین را برعهده دارند.»
اسامی خلبانان اوکراینی که در دهه ۱۹۹۰ در آرتساخ در کنار باکو جنگیدند، در بهار ۲۰۱۴ توسط تحلیلگر سیاسی،«لوون ملیک شاه نظریان»، شرکت کننده در جنگ اول آرتساخ منتشر شد. به گفته این کارشناس ارمنی، در سالهای ۱۹۹۱-۱۹۹۲، بمباران هوایی استپاناکرت توسط دو افسر اوکراینی به نام های «یوری بلیچنکو» و «آناتولی چیستیاکوف» که در ارتش شوروی خدمت می کردند انجام می گرفت. هواپیمای یوری بلیچنکو در ۲۰ آگوست ۱۹۹۲ بر فراز منطقه مارتونی سرنگون شد و به اسارت درآمد. بلیچنکو در بازجویی ها گفت که او و سایر خلبانان مزدور ماهانه ۵۰۰۰ دلار دریافت می کردند. لوون تر-پتروسیان، رئیس جمهور وقت ارمنستان، به درخواست «لئونید کوچما»، رئیس جمهور وقت اوکراین، بلیچنکو را به اوکراین فرستاد تا مابقی دوران محکومیت خود را در آن بگذراند ولی این مزدور آزاد شد و به خدمت ارتش اوکراین درآمد.
یوری بلیچنکو
ملیک شاه نظریان، علاوه بر خلبانان اوکراینی، از تک تیراندازان زن اوکراینی نیز یاد کرد که در آرتساخ جنگیدند که توسط این کارشناس با نام مشخص «جوراب شلواری های سفید» نامیده می شدند.
«محمد ولیمامدوف» که اهل آغدام و افسر پلیس باکو است و مقالاتی درباره جنگ اول آرتساخ در روزنامه های باکو می نویسد به خبرگزاری مدیا باکو می گوید:
من از کسانی می باشم که از قهرمانان آذربایجان به خصوص نیروی هوایی نوشتم برای مثال، داستانی است که در ۲۰ آگوست ۱۹۹۲ اتفاق افتاد. دو فروند هواپیمای جنگی ما در حال بازگشت از ماموریت بودند. هنگامی که آنها در حال بازگشت بودند، نیروهای ارمنی به هواپیمای «پلوتنیکوف» (یک افسر اوکراینی دیگر که در ارتش باکو خدمت می کرده است) آسیب رساندند؛ پلوتنیکوف با چتر نجات فرود آمد و باد آن را به سمت قلمرو تحت کنترل ارمنستان هدایت کرد و در درگیری با نیروهای ارمنی کشته شد و هواپیمای آناتولی چیستیاکوف سرنگون شد و به اسارت ارمنی ها درآمد.
«ولودیمیر زلنسکی» رئیس‌جمهور یهودی،اوکراین در خدمت دیکتاتور باکو
ولودیمیر زلنسکی که از پدر و مادری یهودی در ۲۵ ژانویه ۱۹۷۸ در کریفیی ریه، آن زمان در جمهوری شوروی سوسیالیستی اوکراین بود متولد شد او در ۲۱ آوریل ۲۰۱۹ به کمک بنیاد یهودی سوروس و همچنین به کمک میلیاردر یهودی-اوکراینی ولادیمیر کولومویفسکی (کولومایسکی) به قدرت رسید. کولومایسکی،تاجر یهودی، در مصاحبه با بی بی سی، زلنسکی را نماد تغییر نسل خواند.
کولومایسکی به یک روزنامه نگار انگلیسی که با او در اسرائیل ملاقات کرده است، گفت:
«برای من، زلنسکی یک شخصیت نیست، او نوعی نماد تغییر نسل است. اوکراین به یک زلنسکی نیاز ندارد، بلکه به میلیون ها زلنسکی نیاز دارد.»
«ایلیا کئیوا» یکی از رهبران سابق حزب سوسیالیست اوکراین در صفحه فیس بوک و تلگرام خود درباره کمک های رهبر اوکراین در جنگ ۴۴ روزه آرتساخ می نویسد:
«اطلاعاتی در مورد تامین سلاح توسط اوکراین به دولت باکو دارم، برای من معلوم شد که اوکراین به طور فعال در درگیری نظامی بین ارمنستان و اتحاد ترکیه – آذربایجان،مشارکت دارد و تامین اسلحه بر عهده اوکراین بود. آقای ایلیا سندی ارائه می دهد که نشان می دهد شرکت دولتی صنایع جنگ‌افزاری اوکراینی به نام «اوکرسپک اکسپورت» اسلحه های مورد نیاز دولت باکو را از طریق استانبول به باکو حمل می کرده است.
لازم به ذکر است که قبل و بعد از جنگ ۴۴ روزه دو کارخانه اوکراینی به نام های «اوکروبورنپروم» (شرکت دولتی صنایع جنگ‌افزاری اوکراینی) و «لویو» وظیفه تعمیرات اساسی و نوسازی چندین فروند میگ ۲۹ باکو را برعهده داشتند که در جنگ اخیر روسیه و اوکراین نیروی هوافضای روسیه حداقل ۴ فروند آن را منهدم کرده است.
منابع:
