المپیک باستانی و قهرمانان ارمنی
اولین دوره بازیهای المپیک، ۷۷۶ سال قبل از میلاد توسط “افیتوس” و با آرزوی برقراری صلح در محلی به نام “المپیا” که محل صحن “زئوس” بود برگزار شد و ورزشکارانی از ارمنستان هم در این مسابقات شرکت کردند.
پس از یک وقفه تقریبا ۲۴۰۰ ساله،در سال ۱۸۹۶ میلادی “پیر دو کوبرتن” فرانسوی المپیک نوین را بنیان گذاری و در شهر آتن،یونان برگزار گردید.
“وارازدات” پادشاه ارمنستان ( ۳۷۴ تا ۳۷۸ میلادی ) از “دودمان آرشاکونی” در دویست و نود یکمین دوره از المپیک در سال ۳۶۰ میلادی در رشته بوکس قهرمان شد.
لوح یادبود متعلق به قهرمانی وارازدات
لوح یادبود متعلق به قهرمانی وارازدات هم اکنون در نمایشگاه موزه المپیک در المپیای، یونان است.
در ۲۸۱ میلادی یعنی در دویست و شصت پنجمین دوره از مسابقات المپیک “تیرداد سوم،” پادشاه سلسله اشکانی ارمنستان؛پادشاهی که در سال ۳۰۱ میلادی مسیحیت را به عنوان مذهب رسمی کشور پذیرفته بود، قهرمان کشتی شد.
هر دو واقعه توسط “موسس خورناتسی” تاریخنگار، فیلسوف، الهیدان، مترجم و شاعر و نویسنده ارمنی سده ۵ میلادی ثبت شده است.
با به قدرت رسیدن رومیان در یونان از اهمیت مسابقات کاسته شد. زمانی که مسیحیت تبدیل به دین رسمی امپراتوری روم شد، بازیهای المپیک به عنوان جشنوارهای کفرآمیز و مغایر با اخلاقیات مسیحیت تلقی شد، و در سال ۳۹۳ دوران مسیحیت امپراتور تئودوسیوس برگزاری المپیک را ممنوع کرده و بدین ترتیب به سنتی هزار ساله پایان داد. این تعطیلی طولانی سبب ویرانی «المپیا» و نیایشگاه «زئوس» نماد قدرت و پهلوانی گردید. هیپیاس نخستین کسی است که لیستی از برندگان بازیهای المپیک را ثبت کردهاست.