گزارش «دویچه وله» از اوضاع قراباغ
پس از جنگ، قراباغ مورد هدف باكو و تحت محافظت مسکو قرار دارد
فليکس هِت،رئيس دفتر منطقه ای «بنياد فردريش اِبرت» در قفقاز جنوبی است که در ششم ژوئيه در میزگردی آنلاين که توسط بنياد نزديک به حزب سوسيال دموکرات آلمان ترتيب داده شد شرکت کرده و اظهار داشت که پس از جنگی که علیه قراباغ در سال ۲۰۲۰ به وقوع پيوست، بخشی از منطقه که ارامنه هنوز در آن زندگی می کنند و پس از توافق آتش بس به آذربايجان بازگشت داده نشده است، به منطقه حمايتی روسيه تبديل شده و اعتبار اتحاديه اروپا در منطقه رو به زوال است.
دويچه وله می نویسد: «فليکس هِت» در حال حاضر در تفليس، جايی که دفتر منطقه ای «بنياد فردريش اِبرت» واقع شده است، مستقر است. دولت باکو در سال ۲۰۱۴ دفتر این بنیاد را در آذربايجان تعطيل کرد و این بنیاد امروز ارتباط نزديکی با ايروان دارد.
فلیکس هِت گفت: «پس از اعلام آتش بس،يک سوم از جمعيت قراباغ کوهستانی، حدود ۱۱۰۰۰۰ نفر، به ارمنستان گريختند. بعداً ۷۰۰۰۰ نفر از آنها بازگشتند،اما نه به شهرها و روستاهايی که قبلاً در آنها زندگی می کردند و اکنون تحت کنترل آذربايجان هستند. امروز به دلیل کاهش سرزمین های ارمنی نشین و بازگشت ارمنی ها به قلمرو باقی مانده از قراباغ يک مشکل حاد در زمينه مسکن،کار و تأمين آب وجود دارد.»
«به دليل وضعيت قراباغ (طبق قوانين بين المللی،اين يک کشور ناشناخته است)،هيچ سازمان بين المللی غير از صليب سرخ به آن کمک نمی کند. اما ارتش روسيه (کارشناسان آنها را نيروهای حافظ صلح می نامند) در بازسازی زيرساخت ها کمک می کنند. در حال حاضر ۴۰۰۰ سرباز روسی در منطقه وجود دارد.»
اين کارشناس آلمانی در ادامه خاطر نشان کرد که: «توافق نامه اقامت آنها به مدت ۵ سال امضا شد و در صورت عدم فسخ طرفين به طور خودکار برای همان مدت تمديد می شود.ارمنی ها،از جمله ساکنان قراباغ، تصور می کنند که روس ها برای مدت طولانی در منطقه خواهند ماند. انتقاد از روسيه، که قبل از جنگ وجود داشت،ديگر مشاهده نمی شود. مردم قراباغ حضور ارتش روسيه را تضمين امنيت خود می دانند، زيرا ارتش به آنها كمک می كند تا به مراتع و مخازن آب و قبرستان هايی كه در نزديكی مواضع آذربايجان قرار دارند، برسند.»
اين کارشناس در مورد موضع روسيه در مورد مناقشه قراباغ نیز خاطرنشان کرد که:«تفسيرهای مختلفی در مورد اينکه چرا مسکو به آذربايجان اجازه پيروزی داد، وجود دارد. يکی از اين فرضيه ها اين است که ارمنستان با شکست در جنگ و از دست دادن برخی از سرزمين هايی که در نتيجه جنگ ۱۹۹۴ بدست آورده بود،از نظر سياسی بيشتر به روسيه وابسته شده است. اين مطابق با مفهوم سياست خارجی روسيه است که آرزوی داشتن جهانی چند قطبی و بدون سلطه آمريکا را دارد. و در اين مفهوم، روسيه قفقاز را حوزه نفوذ خود می داند.
به گفته رئيس دفتر منطقه ای «بنياد فردريش ابرت» در قفقاز جنوبی، پس از جنگ قراباغ،اعتبار اتحاديه اروپا و آلمان در اين منطقه آسيب زيادی ديده است.وی در این باره گفت: اتحاديه اروپا مخالف جنگ قراباغ بود، اما آن اتفاق افتاد. بنابراين، اتحاديه اروپا در منطقه به دليل انفعال در ديپلماسی خود مورد انتقاد قرار گرفت.
دویچه وله در ادامه می نویسد: «ارمنستان امروز از فليکس هِت انتقاد می کند که چرا آذربايجانی را که جنگ را با حمايت آشکار ترکيه آغاز کرد تحريم نکرده است.»
به گفته هِت،تلاش اتحاديه اروپا برای حل مسالمت آميز منازعه قراباغ از طريق ديپلماسی به شکست انجاميد. در همان زمان او توجه خود را به اين واقعيت جلب می کند که پيش از اين تمام تلاش های گروه مينسک در داخل سازمان امنيت و همکاری اروپا هيچ نتيجه ای نداشته است، زيرا شرط اصلی توافق در مورد حل و فصل منازعه – وضعيت قراباغ در ازای سرزمين ها – طرفين از تحقق آن خودداری کردند.
اين کارشناس گفت: «اما همه اينها به اين معنی نيست که درگيری و عواقب آن به اروپايی ها مربوط نمی شود. با وجود اين واقعيت که همه چيز دور از مرزهای اتحاديه اروپا اتفاق می افتد، نبايد اين واقعيت را ناديده گرفت که يک کشور کوچک غنی از فروش نفت با کنار گذاشتن روش مسالمت آميز، جنگ را آغاز کرد. اين مسئله اروپائيان را در زمينه امنيت خود بسيار نگران می کند.»
فليکس هِت می گويد: «همچنين اين يک واقعيت است که رسانه های دولتی در آذربايجان همچنان به نفرت پراکنی عليه ارامنه می پردازند و باکو در تلاش است تا موقعيت خود را به عنوان برنده جنگ بيشتر تقويت کند.»
برخلاف اتحاديه اروپا و آلمان، ترکيه نقش مهمی در درگيری و حل و فصل نظامی آن داشت که غرب با آن مخالفت کرد. اردوغان آشکارا کمک نظامی به آذربايجان کرده است. به لطف سلاح های ارائه شده توسط ترکیه،به ويژه جديدترين هواپيماهای بدون سرنشين،که سيستم دفاع هوايی ارمنستان عملاً در برابر آنها ناتوان بود، آذربايجان در عمليات نظامی پيروز شد.
به گفته فليکس هِت،مشخص نيست که ترکيه با شرکت در جنگ به چه نتيجه ای رسيده است و چرا مرزهای کشورش با ارمنستان را که با استناد به اشغال سرزمين های آذربايجان توسط نيروهای ارمنی، مرزهای خود را با ارمنستان که در اوايل دهه ۱۹۹۰ پس از آتش بس بسته بود، اکنون نيز مسدود نگه می دارد. اما، ايروان که در حقيقت به دلايل اقتصادی علاقه مند به بازگشت به حالت عادی است، احتمال افتتاح مرز را تهديدی برای امنيت خود می داند.
منبع:
https://news.am/arm/news/653007.html