اهميت جمهوری آذربايجان برای اسرائيل کاسته خواهد شد.
آرپینه هوسپیان،تحلیل گر سیاسی-ایروان
پنهان نيست که در دهه اخير روابط اسرائيل و جمهوری آذربايجان پيشرفت چشمگيری داشته است.طرفين، به ويژه در زمينه های نظامی و اقتصادی همکاری های مستمری داشته اند. اما در آينده نزديک در نتيجه عوامل مختلفی ممکن است تا حد زيادی از اهميت جمهوری آذربايجان برای اسرائيل کاسته شود که می تواند به برنامه های ارمنستان برای توسعه روابط سياسی، اقتصادی و نظامی با اسرائيل کمک قابل توجهی کند. اکنون به برخی از موارد فوق بپردازيم:
• اسرائيل در حال حاضر جايگزينی برای منابع انرژی جمهوری آذربايجان دارد.
به دليل محدوديت های مختلفی که قبلاً توسط کشور های عربی علیه اسرائیل اعمال شده بود این کشور قادر به خريد نفت از کشورهای عربی حوزه خليج فارس نبود. بيشتر واردات نفت از روسيه و جمهوری آذربايجان صورت می گرفت. با اين حال در نتيجه عادی سازی روابط اسرائيل و امارات ممکن است در آينده نزديک وضعيت تغيير کند.
توافق نامه صلح بين اسرائيل و امارات در واشنگتن امضا شد و در نتيجه اين توافق پيش بينی می شود که امارات متحده عربی که چهارمين توليد کننده نفت در اوپک استتوسعه همکاری های انرژی با اسرائيل را تصريح کند. در همين زمان انتظار می رود نفت وارداتی از امارات برای اسرائيل ارزانتر باشد در نتيجه همکاری های انرژی اسرائيل و امارات متحده عربی ممکن است اهميت جمهوری آذربايجان برای اسرائيل را به ميزان قابل توجهی کم کند.
• حمايت آشکار جمهوری آذربايجان از اقدامات ترکيه از توجه اسرائيل دور نمی ماند.
بديهی است که روابط اسرائيل و ترکيه دائماً در حال خراب شدن است. عوامل زيادی بر تشديد تنش ها در منطقه نقش دارند، از جمله رقابت برای برتری در منطقه، تعميق همکاری ترکيه و حماس، تنش در منطقه مديترانه، اقدامات ترکيه برای ايفای نقش فعال تر در مسائل فلسطين، فعال سازی شعارهای ملی-مذهبی توسط حزب حاکم ترکيه و غيره.
اگر در گذشته طی تشديد تنش ها در روابط ترکيه و اسرائيل، جمهوری آذربايجان تا حدی می توانست در اين ميان خود را از تنش ها دور نگاه دارد، اکنون جمهوری آذربايجان تقريباً قادر به انجام اين مانور نمی باشد. به ويژه حمايت بی چون و چرای ترکيه از جمهوری آذربايجان در جريان رويدادهای ژوئيه در مرز ارمنستان و جمهوری آذربايجان و همچنين روشن شدن موضع وزارت خارجه ارمنستان در موردتنش در منطقه مديترانه شرقی، جمهوری آذربايجان را مجبور به اعلام کمک بی قيد و شرط به ترکيه کرد، مسئله ای که نمی تواند از توجه اسرائيل دور بماند و اين در واقع بخشی از محور ضد ترکيه ای در مديترانه (يونان، قبرس، فرانسه، امارات و مصر) است و سياست منطقه ای ترکيه به عنوان يک تهديد رو به رشد تلقی می شود.
• آذربايجان منحصر به فرد بودن خود برای اسرائيل را به عنوان يک کشور مسلمان از دست می دهد.
دهه های متمادی روابط با ترکيه و سپس با جمهوری آذربايجان برای اسرائيل اهميتی نمادين داشت، زيرا اين روابط توسط اسرائيل به عنوان يک نمونه موفق همکاری بين اسرائيل و کشورهای مسلمان ارايه می شد و اين امری بود که اسرائيل به آن توجه خاصی داشت. عادی سازی روابط با امارات و در آينده ای قابل پيش بينی همکاری با دیگر کشورهای عربی در خليج فارس،باعث خواهد شد که باکواهمیت خود را برای اسرائيل از دست بدهد. اسرائيلی که بيشتر تأکيد بر واقعيت توسعه روابط با کشورهای مسلمان عربی خواهد داشت.
تمام عوامل ذکر شده به زودی در توسعه روابط با اسرائيل و جمهوری آذربايجان تأثير می گذارند و اين موقعيتی است که طرف ارمنی می تواند به بهترین نحو از آن بهره ببرد.
منبع: https://armenpress.am/arm/news/1027357.html
