جفری رابرتسون حقوقدان بریتانیایی: بریتانیا سیاست نفی و انکار خود در قبال نسل کشی ارمنیان را تغییر داده است
نویسند:هاروت ساسونیان
تالیف و ترجمه :ایساک یونانسیان
هاروت ساسونیان حقوقدان و سردبیر نشریه “کالیفرنیا کوریر” در ستون هفتگی روزنامه مذکور به بررسی کتاب جدید جفری رابرتسون، کارشناس مشهور و بریتانیایی حقوق بین الملل تحت عنوان “نسل کشی نامناسب، امروز چه کسی ارمنیان را به خاطر می آورد”پرداخته است. این کتاب نسخه کامل از گزارشی ۴۰ صفحه ای با تیتر “آیا نسل کشی ارمنیان واقعیت دارد” است، که پیش از این رابرتسون در سال ۲۰۰۹ میلادی در بریتانیا منتشر کرده بود.
کتاب رابرتسون بر پایه اسناد و مدارک سری وزارت امور خارجه بریتانیا و سیاستهای کلان آن کشور که حاوی اعلامیه ها و موضع رسمی دولت در مورد نسل کشی ارمنیان است منتشر شده است. این اسناد بر اساس قانون آزادی دسترسی به آرشیوها در بریتانیا مورد مطالعه روبرتسون قرار گرفته است. این اسناد گویای این حقیقت است که دولتهای گذشته و حال بریتانیا جهت خشنودی و اعمال سیاست های اقتصادی و نظامی خود در ترکیه موضع انکار و نفی واقعیت نسل کشی ارمنیان را در پیش گرفته اند.
هاروت ساسونیان می نویسد : آقای رابرتسون اخیرا پیشنویس کتاب ۲۸۶ صفحه ای خود را که قرار است بزودی در انگلستان،استرالیا ،کانادا و آمریکا چاپ شود برای من ارسال کرده اند. وی در این کتاب مطالعه وسیع و ژرفی در اسناد و مدارک بجا مانده از نسل کشی ارمنیان به انجام رسانده و ایمان دارم هر فردی که این کتاب را مطالعه نماید کمترین شبهه ای در ماهیت عمل و واقعیت نسل کشی ارمنیان در او باقی خواهد ماند.
ساسونیان به نقل از رابرتسون می نویسد: اسناد و مدارک سری بدست آمده از آرشیو وزارت امور خارجه بریتانیا و انتشار گزارش ۴۰ صفحه ای وی در سال ۲۰۰۹ میلادی باعث یک تغییر رویه مثبت نزد سیاستمداران و دولتمردان بریتانیایی شده است و ما این تغییر را به آرامی و در اظهارات واقع بینانه تر و مسئولانه تر مقامات بریتانیایی شاهد هستیم.
رابرتسون در این خصوص به سندی از وزارت امور خارجه بریتانیا که مربوط به سال ۲۰۱۰میلادی است اشاره کرده و می نویسد:
در این سند آمده است که وظیفه دولت بریتانیا بررسی واقعیت نسل کشی ارمنیان،شناسایی رسمی آن و صدور احکام حقوقی یا تاریخی نمی باشد. بلکه بیشتر شناسایی دردها و مصیبتهای روا رفته به ارمنیان و به نوعی جبران آن مورد اتفاق نظر است.از طرفی و با توجه به جمعیت کم دیاسپورای ارمنی(بیست هزار نفر) و ضعف لابی ارمنیان که نمی توانند اهرمی سیاسی و دیپلماتیک بر کشور محسوب شوند، زمان برای اظهار نظر و شناسایی نسل کشی ارمنیان مناسب نبوده و الزامی نیست.
رابرتسون با اشاره به نزدیک شدن یکصدمین سالگرد نسل کشی ارمنیان می گوید :دولت بریتانیا در آستانه یکصدمین سالگرد نسل کشی ارمنیان در سال ۲۰۱۵ میلادی تصمیم گرفته مواضع نرم تری اتخاذ نماید. نمونه آن را می توان صدور مجوز سال گذشته وزارت امور خارجه بریتانیا جهت شرکت سفیر آن کشور در مراسم مذهبی ۲۴ آوریل در بیروت اشاره کرد.
در انتهای کتاب رابرتسون دو راهکار حقوقی جهت شناسایی رسمی نسل کشی ارمنیان پیشنهاد کرده و می گوید:
به نظر بنده برای ارمنیان تنها دو راه وجود دارد یا دولت ارمنستان می تواند با ارائه طرح دعوی به دادگاه بین المللی تقاضای شناسایی رسمی نسل کشی ( با توجه به ماده ۹ کنوانسیون بین المللی نسل کشی)کند و یا با رجوع به دبیر کل سازمان ملل متحد خواستار تشکیل یک دادگاه فوق العاده و مستقل جهت بررسی این موضوع شود.