رابرت فیسک:انکار مستمر نسل کشی در حکم دروغی مستوجب مجازات است

روبرت مارکاریان-چشم انداز روابط ایران و ارمنستان
در بیابان های سوریه با دستان خودم استخوان و جمجه هایی از زیر شن ها در آوردم.

رابرت فیسک روزنامه نگار مشهور انگلیسی در مقاله ای در روزنامه “ایندیپندنت” تحت عنوان “نسل کشی ارامنه- انکار مستمر نسل کشی در حکم دروغی مستوجب مجازات است ” به موضوع نسل کشی ارامنه پرداخته است. در این مقاله می خوانیم.

ساعت ۱۹ عصر پنجشنبه جمعی از زنان و مردان شجاع برای برگزاری مراسم بزرگداشت در میدان “تقسیم” استانبول گرد هم خواهند آمد. این زنان و مردان ارمنی و ترک برای یادآوری و گرامیداشت خاطره ۱٫۵ میلیون زن، مرد و کودک مسیحی که در دوران حکومت عثمانی در سال ۱۹۱۵ میلادی کشته شدند در این مکان جمع خواهند شد.این هولوکاست بزرگ ارامنه که پیش از هولوکاست یهودیان بوقوع پیوسته است، یک صد سال پیش در فاصله نیم مایلی میدان “تقسیم” آغاز شده و در طی آن دولت وقت ترکیه صدها تن از نویسندگان و مشاهیر ارمنی شهر را از خانه هایشان برون کشیده و آن ها را برای کشته شدن و ملت آن ها را برای نابودی آماده ساخت.پاپ فرانسیس با اعلام هولناک ترین قتل عام رخ داده در طی جنگ جهانی اول به عنوان نسل کشی، موجبات خشم و عصبانیت ترک ها را فراهم آورده است.

دولت ترکیه (وخوشبختانه نه همه ملت ترکیه) به سیاست انکار این واقعه مسجل تاریخی ادامه داده و تاکید دارد که کشتار ارامنه برنامه ریزی نشده و همان ادعای پیشین درباره “کابوس جنگ” را تکرار می کند. آن ها معتقدند واژه نسل کشی پس از جنگ جهانی دوم ابداع شده و در نتیجه نمی تواند برای توصیف این واقعه بکار گرفته شود. با این منطق جنگ جهانی اول نیز “جنگ جهانی اول” نیست چرا که در آن زمان “جنگ جهانی اول” نامیده نشده است.

در یکصدمین سالگرد این کشتارها، تجاوزهای جمعی و کودک کشی دو ایده متفاوت به ذهن من خطور کرده است. برای دولت شجاع و قدرتمندی همچون ترکیه که عضو ناتو بوده و خود را اروپایی می داند، انکار مستمر این اقدام وحشیانه می تواند در حکم دروغی مستوجب مجازات کیفری باشد. بیش از صدها هزار ترک کشف کرده اند که اجدادشان ارمنی بوده اند، همان زنانی که در کاروان های مرگی که از آناتولی به سمت بیابان های سوریه راهی شده بودند، ربوده و یا به اسارت گرفته شده، مورد تجاوز واقع شده و یا مجبور به تغییر دین خود شده اند.این در حالیست که در ترکیه هر کس که به مخالفت با سیاست انکار بر می خیزذ، مورد اهانت واقع می شود. بیش از یک ربع قرن است که من نامه هایی را به دلیل مقالاتی که درباره نسل کشی نوشته ام دریافت می کنم. این موضوع زمانی آغاز شد که من در سال ۱۹۹۲ میلادی در بیابان های سوریه با دستان خودم استخوان و جمجه هایی از زیر شن ها در آوردم.

من از این هراس دارم که ادامه سیاست انکار به همان اندازه ای که می تواند برای ترکیه خطرناک باشد می تواند موجبات خشم و عصبانیت بازماندگان ارمنی قربانیان نسل کشی را در پی داشته باشد. پیرزنی ارمنی برای من صحنه ای را توصیف می کرد که سربازان ترک کودکان زنده را جمع کرده و سوزانده بودند. مادر این زن برایش تعریف کرده بود که فریاد این کودکان صدای روح آن ها بود که به آسمان می رسید. آیا این مشابه همان عملی نیست که امروز داعش در قبال گروه های قومی در آن سوی مرزهای ترکیه مرتکب می شود؟ انکار آبستن خطر است.

بیائید این سئوال را از خود بپرسیم که اگر آلمان همچنان تاکید می کرد خواسته یهودیان برای شناسایی وقایع سال های ۱۹۳۹ الی ۱۹۴۵ به عنوان نسل کشی جنبه تبلیغاتی داشته و تحریف تاریخ و واقعیت ها است، چه اتفاقی رخ می داد؟

این همان چیزی است که دولت ترکیه پس از مصوبه هفته گذشته پارلمان ترکیه و درخواست از این کشور برای شناسایی رسمی نسل کشی ارامنه انجام داد.

به گفته وزارت خارجه ترکیه، اتحادیه اروپا تسلیم تبلیغات ارامنه در خصوص وقایع سال ۱۹۱۵ میلادی و تحریف تاریخ شده است.یک روز پس از برگزاری مراسم میدان “تقسیم” رهبران کشورهای غربی در کنار رهبران ترک در فاصله چند مایل دور تر از غرب استانبول یکصدمین سالگرد قربانیان نبرد گالیپولی را گرامی خواهند داشت. آن ها چگونه این موضوع را به خاطر خواهند آورد که یکی از قهرمانان این جنگ کاپیتانی ارمنی به نام طوروسیان بود و خواهر او بزودی می بایست قربانی نسل کشی شود.

هفته آینده در جمعی از دوستان ترک خود سخنرانی خواهم داشت. دومین ایده ای که به ذهن من خطور کرد (با عرض پوزش از دوستان ارمنی ام) این است که برایم مهم نیست که ارامنه در مراسم یکصدمین سالگرد نسل کشی چه گفته و یا انجام خواهند داد.

برای من مهم است بدانم که آن ها یک روز پس از این مراسم چه خواهند کرد. بازماندگان ارمنی، کسانیکه شاهد مستقیم وقایع بوده اند درگذشته اند. حدود سی سال بعد یهودیان نیز همین غم را تجربه خواهند کرد. اما درگذشتگان تا زمانی به حیات خود ادامه می دهند که قربانی بودن آن ها انکار می شود.ارامنه اکنون باید فهرستی از ترک های شجاعی را تهیه کنند که در زمان نسل کشی بخشی از ملت آن ها را نجات داده اند.

رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری مغرور ترکیه ضمن ابراز همدردی با ارامنه نسل کشی را انکار می کند. آیا او شجاعت آن را خواهد داشت از امضای کتابی در گرامیداشت نسل کشی ارامنه سر باز زند که در برگیرنده اسامی شهروندان ترکی است که در تاریک ترین دوران تاریخ ملتشان درصدد نجات آبروی او بر آمده اند.

من سال ها است که این ایده را به ارامنه یادآور می شوم. سال گذشته در “دیترویت” نیز همین را تکرار کردم. از ترک های خوب قدردانی کنید. همه من را تشویق می کنند، اما متاسفانه هیچ گامی برداشته نمی شود.