قهرمانان واقعی سال ۱۹۱۵ ترکیه

در ترکیه تعدادی مناطق مسکونی، خیابان ها و مدارس وجود دارد که به اسم “طلعت پاشا” و دیگر نمایندگان حزب “اتحاد و ترقی” ترکیه نامگذاری شده است. قابل ذکر است که نسل کشی ارامنه سال ۱۹۱۵ میلادی توسط آنان صورت گرفته است.براساس اطلاعات اخیر در ترکیه ۸ ناحیه، ۳۸ خیابان و پارک، ۷ مدرسه، ۶ ساختمان و ۲ مسجد به اسم “طلعت پاشا” می باشد. بعد از کشته شدن او در سال ۱۹۲۲ میلادی در برلین “طلعت پاشا” در برلین دفن شد، اما در سال ۱۹۴۳ میلادی جنازه وی به استانبول انتقال شده است.باید گفت که جنازه “انور پاشا” نیز در سال ۱۹۹۶ میلادی از تاجیکستان به ترکیه منتقل و در کنار “طلعت پاشا” دفن شده است د ر مراسم خاک سپاری “انور پاشا”،”سلیمان دمیرل” رییس جمهور وقت ترکیه و دیگر مقامات رسمی این کشور شرکت کرده اند.

جالب است بدانیم که آیا اعلام کردن این قاتلین به عنوان “قهرمان” و یا انکار و رد وقایع سال ۱۹۱۵ میلادی سیاست های دولتی یا پدیده اجتماعی در این کشور می باشد. البته تعدادی از جامعه ترکیه در قتل عامی که از سوی دولت “اتحاد” ترکیه صورت گرفته، شرکت و ارامنه را از اموال و میهن و وطن خود محروم کرده اند. اما همزمان باید تاکید کرد که تعدادی از نمایندگان این جامعه شرکت در کشتار و ربودن اموال مردم ارمنی را رد و تکذیب کردند. در مقاله حاضر به چند تا مثال اشاره خواهیم کرد که مردم ترجیح دادند از انجام دستورات و فرمان های مقامت رسمی خودداری نموده به نجات یافتن تعدادی ارامنه کمک نمایند.

“جلال بی” رهبر حلب بود. وی درمورد فعالیت های غیر قانونی و وحشیانه ترک ها نسبت به ارامنه مطلع بود.وی سعی کرده بود به رهبران حزب حاکم وقت ترکیه توضیح بدهد که در آناتولی و حلب ارامنه قیام نمی کنند. “جلال بی” در حلب از مقام و سمت خود بر کنار کرده و به قونیه منتقل نموده اند. در آنجا از انجام دستور کشتن ارامنه انصراف داد و حتی از ارامنه ای که به قونیه منتقل شده بودند حمایت کرد. تا زمان برکنار شدن از سمت / اکتبر سال ۱۹۱۵/ خود توانست عمر هزاران ارمنی را نجات بدهد.”حسن مزهار بی” رهبر آنکارا بود. وی همچنین برای انصراف از انجام کشتار ارامنه از سمت خود در آگوست ۱۹۱۵ میلادی برکنار شد.

“فایک علی” / اوزانای/ رهبر کیوتاهیا بود. وی همچنین از انصراف انجام دستور نمایندگان استانبول درخصوص کشتار ارامنه منصرف شد. نامبرده را برای ارائه توضیحاتی به استانبول دعوت شد. وقتی که وی به استانبول رفت “کمال بی” رییس پلیس ارامنه مقیم کیواهیا را تهدید کرد که دین خودشان را عوض نمایند. اما وقتی که “فایک علی” از استانبول بر گشت رییس پلیس را از سمت خود برکنار کرد.

“سلیمان نزیف” بردار “فایک علی بی” یک شخص بسیار برجسته بود. وی همچنین طی فعالیت های خود تلاش کرده از ارامنه حمایت نماید.”مسصفی بی”/ “عزیز اقلی” رهبر ناحیه مالاتیا بود. وی حتی طی فعالیت های خود چند نفر از ارامنه در خانه خود پنهان کرده است. نامبرده توسط فرزند خود به خاطر کمک به ارامنه کشته شد. به حکم سرنوشت در اکتبر سال ۱۹۹۳ میلادی ارتش ترکیه به بیتلیس حمله کرده تا کردهای قیام کرده را بکشند. این اولین حادثه ای بود که کرد ها به دادگاه حقوق بشر ارائه درخواست کرده و ترکیه نیز مجبور به پرداخت ۲٫۵ میلیون فونت جریمه پرداخت شد. اما در این زمان به دستور “تانسو چیللر” نخست وزیر وقت ترکیه چند نفر کارآفرین کرد کشته شد. بر اساس دستور رهبر رشید تعدادی از مقامات رسمی دیاربکر از سمت خود برکنار شدند. از جمله آنان “محمد حمدی بی” شهردار چرمک، “محمد علی بی” شهردار ساور بودند. اسامی افراد شجاع در کتاب های تاریخ قید نشده است. از لحاظ سیاست های دولت ترکیه این افراد خائن وطن و میهن بوده اند. تا زمانی که دولت ترکیه مشغول به نسل کشی و قتل عام ارامنه بود، این افراد زندگی خود را در خطر انداخته و در تلاش برای نجات دادن مردم ارمنی بودند. دولت ترکیه امروز دو راه دارد که می تواند از طریق آن اجداد خود را به یاد بیاورند. یا افرادی که ارامنه را کشته و اموال آنان را ربوده اند و یا افرادی که تلاش کرده اند مردم ارمنی را نجات بدهند.