نسل کشی ارامنه در ترکیه
نویسنده: علیرضا شیرازی
اظهارت آقای اردوغان نخست وزیر ترکیه در محکوم کردن کشتار مردم غزه توسط اسرائیل حرکتی قابل توجه است. هنگامیکه که متن کامل اظهارات اردوغان (نخست وزیر کشوری که از بزرگترین شرکای استراتژیک و اقتصادی اسرائیل در منطقه است) را می‌خواندم به یاد راهپیمایی هر ساله ارامنه ایران در محکومیت نسل کشی ارامنه در ترکیه افتادم، کشتاری که توسط حکومت وقت ترکیه در سال ۱۹۱۵ بر علیه ارامنه صورت گرفت و با وجود مدارک و اسناد فراوان و همچنین تایید آن در سازمان ملل و دهها کشور دنیا تاکنون توسط دولت ترکیه رد شده است. همین چندی قبل بود که خبرگزاری جمهوری اسلامی به نقل از اردوغان نقل کرد که ترکيه در قبال ارامنه جرمی مرتکب نشده تا عذرخواهي کند (ایرنا مهر ۸۷) تکذیب و رد کشتار ارامنه دولت ترکیه همواره مورد اعتراض کشورهای دیگر و بخصوص اتحادیه اروپا و سازمانهای حقوق بشری بوده است و اگر حتی بپذیریم که ترکیه در تکذیب این کشتار منافعی دارد غم انگیز خواهد بود که بدانیم حتی در ایران ما نیز برخی از ترکها (یا آذریها) چنین مواضعی دارند و حتی این فاجعه را افسانه می‌خوانند. بخصوص آنکه پس از مناقشه قره‌باغ اختلافات بین ترکها و ارامنه بیشتر شده است.
کشتار ارامنه توسط حکومت وقت ترکیه را می‌توان یکی بزرگترین نسل کشی ها در ابتدای قرن بیستم دانست. سیاست حاکمان ترکیه در ابتدای قرن با گرایشهای پان ترکیسم گره خورده بود و رویای امپراتوری بزرگی در سرزمینهای ترک نشین و برتری جویی مذهبی و قومی در بین مقامات امپراطوری عثمانی و فرصتی که به دلیل جنگ جهانی اول ایجاد شده بود زمینه کشتاری برنامه ریزی برعلیه ارامنه در سال ۱۹۱۵ شد .کشتاری به روایتی به قتل و عام یک و نیم میلیون ارمنی و آزار،کوچ اجباری و بیگاری از ارامنه انجامید
سازمان ملل و بسیاری از کشورهای دنیا کشتار ارامنه را به رسمیت شناخته و در کشورهای متعددی روزی در یادبود این واقعه وجود دارند و حتی بخشی از روشنفکران ترکیه نیز چنین واقعه ای را تایید کرده اند و از طرفی دولت ترکیه و همچنین برخی از ترکها همچنان این واقعه را رد کرده و کم و بیش مطالبی در برخی رسانه های ترک در رد و افسانه خواندن این واقعه منتشر شده است. برخی از کسانی که واقعه را رد میکنند دلیل این واقعه را شورش و خشونت ارامنه در آن سالها عنوان میکنند و برخی دیگر با بهانه کردن خشونت علیه ترکها در مناقشه قره باغ (که البته سالها بعد اتفاق افتاده است) به نوعی سعی در توجیه این مسئله دارند.
به هر حال اسناد متعددی وجود دارد که نشان از خشونتی غیر انسانی بر علیه زنان،کودکان و ارامنه بی دفاع دارد و حتی اگر ابعاد این فاجعه را چونان که ارامنه مدعی آن هستند ندانیم حداقل می‌توانیم به این باور برسیم که شکلی از خشونت برعلیه بشر آنهم به دلیل قومیت و نژاد توسط حکومت وقت ترکیه اتفاق افتاده است.البته هیچ کس نسل امروز ترکیه یا دولت کنونی ترکیه را عامل این کشتار نمی‌داند و آنها را سرزنش نمی‌کند اما متاسفانه این فاجعه انسانی در هیچ شکلی از آن توسط دولت ترکیه تاکنون پذیرفته نشده است و دولتمردان ترکیه چشمان خود را بر یکی از غم‌انگیرترین فجایع انسانی قرن بیستم بسته اند.
